Taka sytuacja: dziecko z autyzmem w zerówce. Na kalendarzu – kończy się grudzień. Przyjęcia do szkół już w marcu. Rok szkolny kończy się w czerwcu… 

Odroczyć czy posłać do pierwszej klasy? Kiedy zapisać się do poradni na badanie? Pani w przedszkolu nie jest w stanie podpowiedzieć co zrobić…. Kto decyduje czy moje dziecko jest gotowe do nauki w szkole??? 

Ostatnio po raz kolejny zetknęłam się z tymi i podobnymi pytaniami zaniepokojonych rodziców. Myślę, że najlepiej będzie zacząć od końca – Rodzicu, to TY decydujesz. Tak – ostateczna decyzja pozostaje (w obecnym porządku prawnym) po stronie rodziców. 

Wierzę, że po tych słowach zazwyczaj poziom napięcia i niepokoju zaczyna rosnąć u rodziców, z którymi rozmawiam w gabinecie. 

Bądź spokojny… zaraz wszystko Ci wyjaśnię. 😊 

Jeśli Ci się spieszy możesz przeczytać najważniejsze informacje na dole artykułu.  

Ogólnie ta sytuacja (z odraczaniem od obowiązku szkolnego) dotyczy nie tylko dzieci niepełnosprawnych czy chorujących. Dotyczy WSZYSTKICH dzieci, które mają jakiekolwiek trudności, wolno się uczą czy w inny sposób „odstają” umiejętnościami lub wiedzą od grupy rówieśników gotowych do przejścia w nowy, szkolny etap. 

Nie wszyscy wiedzą, że KAŻDY może zgłosić się do poradni psychologiczno-pedagogicznej z dzieckiem w celu określenia i ewentualnego przygotowania opinii o odroczeniu. No dobrze, ale wracając to pytań z początku. Żeby na nie odpowiedzieć potrzebujesz wiedzieć jeszcze kilka rzeczy. 

Otóż w oddziałach rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego (ROPP – pot. Zerówka) nauczyciele wykonują okresową ocenę gotowości szkolnej każdemu dziecku. Składa się ona z dwóch obserwacji: 1 wykonywana jest zazwyczaj na przełomie września/października a 2 w marcu/kwietniu. Obserwacje zazwyczaj dotyczą kilku obszarów funkcjonowania dziecka w środowisku przedszkolnym i mają na celu ocenę umiejętności dziecka adekwatnie do podstawy programowej. W związku z tym pod koniec kwietnia można już prosić o wnioski nauczyciela Twojego dziecka. 

W poradni psychologiczno-pedagogicznej w celu oceny gotowości dziecka do podjęcia nauki szkolnej brane są pod uwagę wszystkie aspekty funkcjonowania we wszystkich środowiskach dziecka. Dlatego zazwyczaj najpierw odbywa się rozmowa psychologa z rodzicem, następnie badanie psychologiczne dziecka oraz spotkanie z omówieniem wyników i wnioski. Istotnym elementem oceny psychologicznej jest analiza oceny gotowości szkolnej nauczyciela, jego opinia o dziecku – poznanie perspektywy ze strony placówki edukacyjnej. Samo badanie w poradni ma na celu określenie potencjału intelektualnego, możliwości i ograniczeń, funkcjonowanie poznawcze (uwaga, pamięć i inne funkcje), odporność psychiczną/ rozwój emocjonalny oraz weryfikację nabytych umiejętności (czy dziecko jest w stanie prezentować umiejętności również w innych środowiskach). 

A teraz odpowiadając na pytania postawione wcześniej – wszystko zależy od dziecka. Są dzieci, które funkcjonują na tyle dobrze, że nie ma sensu przedłużać im pobytu w zerówce. Są też takie dzieci, które nie są w stanie korzystać z edukacji w zerówce i pomimo licznych braków np. edukacyjnych, kolejny rok w tym samym miejscu – nic by nie zmienił w ich funkcjonowaniu. Są też takie dzieci, dla których odroczenie to jedyna szansa aby „pozostać dłużej” w systemie edukacji i mieć możliwość korzystania z opieki i terapii jakiej potrzebują. A jakie jest Twoje dziecko? Jak sobie radzi z rysowaniem szlaczków? Jak się porozumiewa i komunikuje z innymi? Jak długo potrafi się skupić na innej aktywności niż ulubiona zabawa? Jak znosi porażkę i niepowodzenie? 

Warto pamiętać jak wygląda edukacja, że opiera się głównie na przekazie werbalnym i przepisywaniu, szczególnie w starszych klasach. Wydłużony czas na klasówkach, przecież też jest limitowany. 

Ponadto należy zawsze uwzględniać lokalną sytuację w mieście a co za tym idzie – kolejkę oczekujących do poradni. Czasami trzeba się zapisywać na 2 lub 3 miesiące wcześniej żeby badanie odbyło się np. w maju lub czerwcu. Czasami wystarczą 3 tygodnie. Zadzwoń do poradni rejonowej i dowiedz się jakie są terminy oczekiwania. Oszczędzisz sobie stresu i zaplanujesz wizytę z wyprzedzeniem. 

Na koniec – krótkie podsumowanie.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami: 

  1. Nauczyciel w ROPP* ocenia gotowość dziecka 
  2. Dziecko z niepełnosprawnością, posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego można odroczyć dwukrotnie. 
  3. Każde dziecko (jeśli są wskazania) można odroczyć 1raz. 
  4. Tylko na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej można odroczyć dziecko, a opinię należy dostarczyć do szkoły rejonowej przed 31.sierpnia roku, w którym dziecko miałoby rozpocząć naukę szkolną (Pamiętaj!Ten obowiązek dotyczy rodzica, nie poradni!) 
  5. NIKT nie może wymagać od Ciebie opinii o odroczeniu wcześniej niż w czerwcu – mogą prosić i pytać dyrektorzy szkół lub przedszkoli, gdyż chcą się przygotować, ale nie mogą wymagać. Nie ma przepisu, który by to regulował. Dlatego nie daj się szantażować, ale też zrozum chęć zabezpieczenia (chociażby) personelu dla Twojego dziecka. 

*- Roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne; pot. zerówka